Het effect van zomer- en wintertijd op mensen
Twee keer per jaar verzetten we de klok. De één heeft het nauwelijks door, terwijl een ander last krijgt van een soort jetlag. De zomer- en wintertijd kunnen dus impact hebben op ons lichaam, en daarmee ook op de werkvloer. Maar wat zijn nu precies die effecten? Welk effect heeft het verzetten van de klok op ons lichaam en hoe ga je hier het beste mee om? Wij gaan er graag dieper op in!
Waarom verzetten we nu eigenlijk de klok?
De zomer- en wintertijd zijn niet ingevoerd omdat het zo goed zou zijn voor ons lichaam. Het verzetten van de klok is oorspronkelijk bedacht om energie te besparen. Doordat er langer sprake is van daglicht, zou er minder elektriciteit nodig zijn voor verlichting. In principe klinkt dat logisch, maar uit onderzoek blijkt dat het energieverbruik slechts met een héél klein percentage daalt. Wellicht verbruiken we minder elektriciteit voor verlichting, maar dit wordt weer gecompenseerd door airco’s en verwarmingssystemen. Het verzetten van de klok leidt daarom ook regelmatig tot discussies.
De biologische klok raakt even van slag
Onze biologische klok past zich aan op daglicht. Als het licht wordt, komt het lichaam op gang. En zodra het donker wordt maakt het lichaam juist meer melatonine aan. Het lijkt dus aannemelijk dat we juist productiever zijn als we langer daglicht hebben. Alleen in de praktijk past je interne klok zich heel geleidelijk aan. Een uurtje lijkt misschien kort, maar het verzetten van de klok kan ervoor zorgen dat je biologische klok van slag raakt. Je kunt het effect ook wel vergelijken met dat van een jetlag. Je lichaam heeft even de tijd nodig om zich aan te passen.
Wat doet het verzetten van de klok met je productiviteit?
Merk je dat je na het verzetten van de klok een aantal dagen langzamer op gang komt? Je bent absoluut niet de enige! Met name in beroepen waarbij concentratie en reactievermogen belangrijk zijn, kan de productiviteit tijdelijk dalen. Je bent vaak vermoeider in de ochtend, reageert wat trager en hebt wat minder energie aan het eind van de dag. Vooral mensen die onregelmatig werken of al slaapproblemen hebben, kunnen veel last hebben van het verzetten van de klok.
Hebben de zomer- en wintertijd dan helemaal geen voordelen?
Natuurlijk heeft het verzetten van de klok niet alleen nadelen. Veel mensen vinden de zomertijd prettig, omdat er langer daglicht is na werktijd. Daardoor is er bijvoorbeeld meer tijd om van de buitenlucht te genieten en hebben veel mensen het idee dat ze meer uit hun dag halen. En dat is ook goed voor je mentale gezondheid. Werkgevers kunnen hier ook op inspelen met een zomerrooster, waarbij werknemers eerder beginnen en stoppen.
Hoe ga je het beste om met het verzetten van de klok?
Wil je als werknemer min mogelijk last hebben van het verzetten van de klok? Dan is het een goed idee om je slaapschema de dagen van tevoren al iets aan te passen. Door steeds iets eerder naar bed te gaan of op te staan, kan je lichaam alvast rustig wennen. Houd er bovendien rekening mee dat vooral licht veel impact heeft op je biologische klok. Zorg er dus voor dat er ‘s ochtends veel licht in huis is of ga naar buiten, zodat je lichaam goed op gang kan komen.
Ook als werkgever kun je maatregelen nemen. Bijvoorbeeld door van tevoren al over het verzetten van de tijd te communiceren. Maar het is ook goed om er rekening mee te houden dat werknemers wat minder alert kunnen zijn. Zo kun je belangrijke vergaderingen bijvoorbeeld beter niet direct na het wisselen van de klok plannen.
FlexToday denkt graag met je mee
Bij FlexToday denken we graag mee over oplossingen die goed werken voor zowel organisaties als hun werknemers. Wil je graag met ons sparren over onderwerpen als flexibel werken en productiviteit? Neem dan gerust contact met ons op!
